In één van onze eerdere blogs hebben wij jullie meegenomen in hoe wij leerdoelen opstellen voor onze lessen (het stappenplan) en hebben wij enkele voorbeelden gegeven. Hierin is ook de taxonomie van Bloom (1956) opgenomen, omdat de verschillende leerdoelen gericht kunnen zijn op verschillende cognitieve niveaus, zoals op het niveau van kennis, inzicht, toepassen, analyseren, evalueren en creëren. Deze verschillende niveaus geven de complexiteit van het kennisniveau aan waarop beroep wordt gedaan tijdens het werken aan een leerdoel.
[1]
Maar wist jij dat je de vragen die jij leerlingen stelt in de les ook kan indelen op deze verschillende niveaus?
[2]
Als jij je hier als leerkracht van bewust bent, kan jij variëren in wat voor vragen gesteld worden aan de leerlingen en op welk cognitief niveau beroep wordt gedaan. Wellicht zijn sommige leerlingen in bepaalde situaties nog niet toe aan een hoger cognitief niveau of hebben zij juist deze uitdaging nodig. In het onderstaande schema leggen we kort uit wat voor soort vragen passen bij elk niveau en geven we tevens enkele voorbeeldvragen die je bij de lessen van de Maakboxen kan stellen.
-
Niveau
-
Soort vragen
-
Voorbeeld voor gebruik in les
-
Kennis
-
Vragen die beroep doen op feitelijke kennis. Het gaat vaak over herkennen, opsommen, benoemen, wat, wanneer, waar…
-
-
Wat is een micro:bit?
-
Uit welke onderdelen bestaat een stop-motion-film?
-
Wanneer heeft Alexander Calder zijn eerste mobile (technisch kunstwerk) gemaakt?
-
Inzicht
-
Bij inzichtvragen maak je gebruik van de kennis die je hebt en beschrijf je het antwoord vervolgens in eigen woorden. Hierbij speelt herformuleren, parafraseren, beschrijven, illustreren, omschrijven, uitleggen en samenvatten bijvoorbeeld een belangrijke rol.
-
-
Hoe kan je duurzame energie opwekken?
-
Beschrijf in eigen woorden wat duurzame energie is.
-
Kan jij uitleggen hoe een stroomkring werkt?
-
Hoe zat de tekenmachine van Jean Tinguely in elkaar?
-
Toepassen
-
Bij toepassingsvragen draait het om het toepassen van eerdere kennis en inzichten in een nieuwe situatie. Hierbij speelt oplossen, kiezen, vertalen, toepassen, uitwerken van een voorbeeld, veranderen, relateren en demonstreren een rol.
-
-
Hoe kunnen wij onze eigen duurzame straat vormgeven?
-
Hoe zouden wij het probleem van de plastic soep in de oceaan kunnen oplossen?
-
Wat voor soort vliegtuigvleugel kan je maken als je wil dat het vliegtuig ver vliegt?
-
Leg met een voorbeeld uit hoe een stroomkring werkt.
-
Analyseren
-
Bij analyseren gaat het erom om een groot geheel in stukken te bekijken. Het gaat dan om het vergelijken, analyseren, uitwijzen, onderscheid maken, onderzoeken, ordenen en selecteren.
-
-
Welke risico’s nemen fossiele brandstoffen met zich mee?
-
Hoe groeien zonnebloemen?
-
Welk vliegtuig met welke vleugel vliegt verder en waarom?
-
Evalueren
-
Bij evaluatievragen gaat het over het geven van een beargumenteerd oordeel/beoordeling. Het gaat over het inschatten van de waarde van iets, kiezen van de beste oplossingen, aanbevelen, instemmen of tegenstemmen, verdedigen of beargumenteren.
-
-
Welke mogelijke alternatieven hebben jullie bedacht voor een duurzame stad?
-
Wat vind jij van het eindresultaat?
-
Welke oplossing past het beste bij de vraag?
-
Welke veranderingen in het ontwerp raad jij aan?
-
Creëren
-
Bij creëren gaat het over het inzetten/samenvoegen van kennis en inzichten tot een nieuw geheel. Hierbij speelt creativiteit een rol en zijn er veel mogelijke antwoorden. Zo gaat het over het bouwen, ontwerpen, maken, construeren, inbeelden en uitvinden van nieuwe dingen.
-
-
Maak een stad zo duurzaam mogelijk.
-
Kun je een eigen stop-motion-film ontwikkelen?
-
Kan je een microscoop ontwerpen, waarmee je onderzoek kan doen?
-
Kan je een controller maken voor een bestaand muziekspel?
Aangepast van “Onderwijskunde als onderwijswetenschap”, door Valcke, M., 2007, p. 145, Gent: Academia Press.
Hopelijk helpt dit schema jou als leerkracht om te variëren in de vragen die je stelt aan leerlingen gedurende het proces van onderzoeken en ontwerpen. Lukt dit niet of heb je vragen, dan horen wij graag van jullie. Dit kan door een e-mail te sturen naar
info @ maakotheek.nl
Onze onderwijskundige helpt je graag!
Referenties:
-
SLO (z.j.). Taxonomie van Bloom. Ontleend aan https://talentstimuleren.nl/thema/stimulerend-signaleren/rijke-leeractiviteiten/bloom
-
Valcke, M. (2007). Onderwijskunde als ontwerpwetenschap. Gent: Academia Press.
